Bake&Sweet -11-12/2019

1 2 2019/11-12 (107-108) Lubuskie świąteczne wypieki występują zarówno w postaci małych kilkucentymetrowych ciasteczek, ale też mogą mieć formy sięgające nawet 30 cm. Są zarówno twarde, jak również półtwarde – jedne i drugie obowiązkowo z lukrową dekoracją. „Tradycja pieczenia pierników w okolicy Zielonej Góry sięga kilku pokoleń. Pierniki wypiekane były zawsze na Boże Narodze- nie, nie były jednak tylko okazjonalnym przysmakiem, lecz sta- nowiły także dekorację lub podarunek dla bliskich osób” – czy- tamy w opisie tych tradycyjnych wyrobów, które swoją słodycz zawdzięczają zarówno lubuskim miodom, jak też dodatkowi kar- melu oraz cukru. Z obszaru Doliny Mrogi (woj. łódzkie) pochodzi ciemnobrązowa Piernikowa Chatka, która budowana jest z osobno wypiekanych ele- mentów. Ten bożonarodzeniowy wypiek, którego bazę stanowi sta- ry przepis na aromatyczny piernik (obecnie nieco zmodyfikowany), po zmontowaniu przyjmuje kształt nie tylko małego domku z okna- mi i otwartymi drzwiami, ale także sąsiadujących z nim drzewek. Ca- łość ogrodzona jest płotkiem i oblana lukrem imitującymm. in. sople lodu zwisające z dachu. Choszczeńska strucla z makiem. Te tradycyjne ciastka z Górnego Śląska swój niepowtarzalny smak zawdzięczają anyżowi. Fot. Aneta Chmura Fot. Pixabay Fot. Pixabay cukrową. Chociaż ich słodki i korzenny smak oraz intensywny aromat nie wyróżniają się szczególnie na tle innych tradycyjnych świątecznych pierników (a jest ich w Polsce całkiem sporo), to jednak żadne z podobnych wyrobów nie mają takich oryginalnych kształtów. Są one oczywiście uzależnione od form użytych do wy- ciskania ciastek, a z uwagi na silne więzi tego regionu z Bałtykiem nie dziwi, iż większość pierniczków szczecińskich ma motywy marynistyczne: statek, mewy, marynarz, ryby, żaglówki, kotwice, latarnie morskie itp. Niedaleko od Szczecina leży miejscowość, której nazwa nieroze- rwalnie związana jest z kolejnym bożonarodzeniowym wypiekiem z województwa zachodniopomorskiego. Mowa o Choszczeńskiej strucli z makiem. To zawijane ciasto drożdżowe wypełnione masą makową z dodatkiem miodu i rodzynek oraz orzechów, wyglądem nie różni się specjalnie od popularnych makowców, które przed grudniowymi świętami produkować będzie niemal każdy zakład piekarsko-cukierniczy w kraju. Istotną różnicę stanowi miód do wy- robu masy makowej, który pochodzi wyłącznie z pasiek należących do choszczeńskich pszczelarzy. W ciągu ok. 40 lat przygotowywania strucli w Choszcznie nie wprowadzano żadnych zmian w recepturze ciasta. To m.in. dzięki temu spełniała ona wymagania, jakie stawia się wyrobom zgłaszanym na Listę Produktów Tradycyjnych, na któ- rej strucla znalazła się w wyniku starań właścicieli choszczeńskiej piekarni-cukierni Łukszo. Miodowy smak i korzenno-miodowy aromat to także cechy Lu- buskich pierników, które nie mają kształtów związanych z morzem, za to pełne są motywów roślinnych, zwierzęcych oraz symboli oko- licznościowych. Piernikowym ciastem jest także Brukowiec mazurski, który na- zwę zawdzięcza swojej oryginalnej formie. Ciasto układa się z nie- wielkich, ściśle do siebie przylegających kulek przypominających bruk. W niektórych regionach Warmii i Mazur receptura na bru- kowiec wymaga stosowania miodu, co w efekcie daje stosunkowo twarde ciasto. Gdzieniegdzie składnik ten zastępowano słodkim syropem buraczanym, a tak przygotowany brukowiec miał zdecydo- wanie delikatniejszy miękisz. Ciasto, które było bardzo popularne zwłaszcza na mazurskich wsiach jeszcze przed drugą wojną świato- wą, pieczono głównie na Boże Narodzenie oraz na Wielkanoc w for- mie dużych prostokątów. Mniejsze i okrągłe brukowce robiono bez specjalnej okazji. Z tej samej części Polski pochodzą też Fefernuszki. Te małe pła- skie ciasteczka również mają piernikowy smak z delikatną nutką przypraw korzennych. Ponieważ były popularne szczególnie wśród biedniejszego społeczeństwa, drogi miód i cukier zazwyczaj za- stępowano wspomnianym już słodkim syropem buraczanym. „Fe- fernuszki pieczone były zawsze w adwencie Bożego Narodzenia, natomiast w Wigilię każdy z domowników dostawał całą garść na talerzyku” – można przeczytać na stronach MRiRW. Tam też znaj- dziecie praktyczne informacje co należy zrobić, aby wpisać ciasto lub pieczywo na Listę Produktów Tradycyjnych. • — Zebrał TP Drewniane formy do produkcji Pierników szczecińskich z motywami związanymi z morzem. P OMY S Ł NA B I Z N E S